Hivos legt fundament onder homobeweging in Zimbabwe
Nog altijd galmt die beruchte uitspraak na: “Homo’s zijn erger dan varkens en honden.” President van Zimbabwe, Robert Mugabe, deed hem in 1995 en viel daarna vaak in herhaling. Prompt zag belangenvereniging GALZ (Gays and Lesbians of Zimbabwe), een partnerorganisatie van Hivos, vanuit het hoofdkantoor in Harare zijn ledenaanwas gestaag groeien, als een soort tegenreactie.
“De huisbaas dreigde met uitzetting. We begonnen een campagne voor onze rechten en Hivos zorgde voor de financiële ruggensteun”, memoreert de huidige directeur Chester Samba. “Veel mensen kwamen uit de kast, roerige tijden waren ‘t. We overwogen zelfs om de president erelid te maken van onze beweging,” lacht Chester hardop.
Sociale acceptatie
Geen idee hadden ze toen bij GALZ en Hivos dat die homovijandige quote de weg zou plaveien naar groei. Maar sociale acceptatie is twintig jaar na dato nog ver weg. Heersende percepties verander je niet zomaar, en juridische waarborgen zijn niet gegarandeerd. “Kijk naar hoe de politie opereert”, zegt Chester. “Ze kunnen zich van alles veroorloven, ook het illegitiem gebruik van geweld. De president vindt ’t goed, zeggen ze dan.”
Gelukkig melden zich inmiddels ook openlijke medestanders, van vrouwen- en mensenrechtenorganisaties tot artsen en advocatencollectieven; de beweging krijgt een bredere basis.
Toegang tot medische zorg
De huidige samenwerking tussen Hivos en GALZ is specifiek gericht op het verbeteren van toegang tot medische zorg. Zo traint GALZ medewerker Silvester artsen om ze ontvankelijk te maken voor de specifieke problemen van homo’s, lesbiennes, bi- en transseksuelen, en mensen die zich identificeren als queer. “De eerste vraag die je als man bij een aidstest krijgt, is of je veel vriendinnen hebt. Een paar jaar geleden deed ik zelf zo’n test en vertelde dat ik mannelijke contacten heb. ‘Waarom toch?’, vroeg de arts.”
Homomannen zijn soms bang voor de implicaties als ze open kaart spelen bij een test en denken dat ze geen medicijnen krijgen als ze hiv-positief blijken. Hoewel de omstandigheden vaak verre van gunstig zijn, ziet Silverster al impact van de training: “De houding bij medische professionals is zeker aan het veranderen, in de zin dat seksuele diversiteit vaker wordt geaccepteerd.”
Unieke relatie met Hivos
Chester vult aan: “Onze relatie met Hivos is uniek. In al die jaren hebben we samen een stevige basis gelegd. De tijden dat Hivos de huur van het gebouw betaalde zijn voorbij, maar veel van de successen die we nu behalen zijn toe te schrijven aan onze historische samenwerking.”
Meedoen?
Als je bij wilt helpen aan de strijd van Hivos voor LHBT-rechten, klik dan hier
