Jonge vrouwen met een handicap spreken zich uit over hun seksualiteit en zelfbeschikking
Door Mickey Andeweg (Hivos) en Jimena Cascante Matamoros (Restless Development)
Wanneer het over seksuele gezondheid en lichamelijke integriteit gaat, worden vrouwen met een handicap vaak buitengesloten. Met het programma We Lead zorgen we ervoor dat zij kunnen meepraten en zelf opkomen voor hun rechten. Vier jonge vrouwen met een handicap uit ons programma delen hun ervaringen en spreken zich uit over wat er moet veranderen.
Vorige week waren we op de Internationale Conferentie voor Gezinsplanning in Pattaya, Thailand: een van de grootste conferenties over seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR) wereldwijd. Ongeveer 5000 wetenschappers, beleidsmakers, NGO-vertegenwoordigers en activisten kwamen samen om nieuwe kennis te bespreken en samenwerkingen aan te gaan. Met als doel toegang tot kwalitatieve en inclusieve gezondheidszorg te bevorderen.
We spraken met vier jonge vrouwen uit Niger, Guatemala, Jordanië en Honduras die ons vertelden tegen welke barrières vrouwen met een handicap aanlopen in hun landen.
Rahinatou Moussa Souna leidt het We Lead-programma in Niger. “Toen ik twee maanden oud was, kreeg ik polio. In Niger wordt een gehandicapt familielid gezien als een duivelse vloek. Ondanks dit stigma, gaven mijn ouders me liefde en speciale aandacht. In een maatschappij waar kinderen met een handicap niet meetellen, stonden zij erop dat ik naar school ging. Ik werkte twee keer zo hard als ieder ander om te komen waar ik nu ben.”
Gebrek aan toegang voor vrouwen met een handicap
“Als het over gezinsplanning gaat, worden vrouwen zoals wij niet betrokken”, vervolgt Rahinatou. “De meeste diensten voor gezinsplanning zijn niet eens toegankelijk voor vrouwen met een handicap. Gehandicapte vrouwen mogen of worden verwacht geen seks te hebben. Meestal komen zij terecht in gedwongen huwelijken, vaak met mannen die ook een handicap hebben of die door de maatschappij als ‘minder’ worden beschouwd.
Floridalma Raxtun werkt voor het We Lead-programma in Guatemala. Ze legt uit hoe het programma jonge vrouwen bereikt. “Dankzij We Lead hebben we ons werk kunnen uitbreiden naar afgelegen gebieden.”
Als inheemse vrouw met een handicap weet zij zelf het beste hoe ze haar gemeenschap kan bereiken. “We geven bijvoorbeeld workshops over menstruatie en seksuele en reproductieve rechten. Ons werk beginnen we vanuit het idee van zelfliefde. Daarbij gaan we eerst in op maatschappelijke normen. Van daaruit bespreken we onderwerpen als reproductieve rechtvaardigheid.”
Keylin Ivani Escalante Vargas van de organisatie Colectiva Mariposa 88 HN in Honduras vertelt: “Families houden ons in een bubbel, ze houden ons klein. Ze begrijpen niet dat wij ook opgroeien en verliefd worden, en dat we daarnaar uitkijken. Vrouwen met een handicap worden gezien als kinderen.”
Tijd voor verandering
In Honduras zijn noodanticonceptiemiddelen bij wet verboden, vertelt Keylin. Zelfs wanneer een vrouw zwanger raakt na verkrachting, mag zij de zwangerschap niet afbreken. In veel gezinnen wordt sterilisatie als de enige optie gezien. “We vechten ervoor om noodanticonceptie voor iedereen beschikbaar te maken. Een moeilijke strijd, maar we doen het met elkaar.”
Ook in Jordanië hebben vrouwen met een handicap te maken met uitsluiting en schending van hun rechten. Het is een van de landen waar gedwongen sterilisatie van vrouwen met een handicap voorkomt. Artsen kunnen deze beslissing nemen zonder te overleggen.
Rawan Barakat vertelt ons dat zorgdiensten als fysiotherapie en logopedie enorm duur zijn in Jordanië. “Je bent al snel tussen de 2000 en 4000 dollar per maand kwijt.”
Met haar beweging, IBNI Campaign, roept Rawan de overheid op om deze diensten gratis aan te bieden. Nadat de voormalige minister een bijeenkomst had geweigerd om hun petitie in ontvangst te nemen, mobiliseerde IBNI Campaign hun achterban. Bij elkaar stuurden zij meer dan 10.000 berichten naar de telefoon van de minister. Hierna stemde hij ermee in om hen te ontmoeten.
We Lead blijft zich inzetten om jonge vrouwen centraal te stellen in het gesprek over gezinsplanning en seksuele gezondheid. Zoals Floridalma zegt: “Het zou niet iemand anders moeten zijn die voor ons spreekt, wij moeten zelf aan tafel zitten.”
We Lead
Met We Lead versterken we de positie en invloed van jonge vrouwen wereldwijd. We richten ons specifiek op de seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR) van meisjes en jonge vrouwen met hiv, die ontheemd zijn en die kwetsbaar zijn en gediscrimineerd worden om hun seksuele en/of genderidentiteit.
