Zes manieren om de crisis in Midden-Amerika te stoppen
Opinie van Myrtille Danse, directeur Hivos Latin America
Tussen de foto’s die afgelopen week werden gepubliceerd van de migrantenkaravaan die de grens met Mexico overstak, zagen we een beeld waarop een baby door een jonge man gedragen wordt. Samen staken ze de Suchiate rivier over, de natuurlijke grens tussen Guatemala en Mexico. Het is een buitengewoon treffende metafoor voor de gebeurtenissen in Midden-Amerika: we zien hoe toekomstig leven door de sterke stroming van de rivier afgeremd wordt.
Recente ontwikkelingen laten duidelijk zien dat we bedreigd worden door opkomend fundamentalisme, het krimpen van de publieke ruimte en de criminalisering, vervolging en moord op activisten en milieubeschermers. Vooral de rechten van vrouwen, inheemse gemeenschappen en verdedigers van mensenrechten zijn in het gevaar. In veel landen behoort een functionerende rechtsstaat tot het verleden en ziet de toekomst er donker uit.
De meest ongelijke regio ter wereld
Ongelijkheid in Latijns-Amerika is niet alleen zichtbaar, het is er voelbaar. Je kunt het bijna inademen. En dan is Midden-Amerika het meest tragische voorbeeld. Om voor hun basale mensenrechten op te komen, worden mensen in Guatemala, Nicaragua, El Salvador en Honduras gedwongen de strijd aan te gaan met hun steeds dictatoriaal wordende regeringen. Zelfs in Costa Rica moeten burgers zich weren tegen xenofobie en fundamentalistische stromingen in het congres die een bedreiging vormen voor de politieke toekomst van het land.
Hivos werkt al vier decennia in deze regio. Wij worden daarbij geïnspireerd door de ideeën en oplossingen die de frontrunners waarmee wij werken aandragen. Op 1 november waren wij medeorganisator van het Grote Midden-Amerika debat in Amsterdam. Daar kwamen experts uit beide continenten aan het woord. Wij vroegen hen de volgende vraag te beantwoorden: Hoe kunnen we samen de crisis in Midden-Amerika stoppen?
Zes maatregelen die we kunnen nemen
1. Bescherm hen die ons beschermen. We moeten de mechanismen die er zijn voor de bescherming en beveiliging van mensenrechtenverdedigers dringend opnieuw evalueren. De huidige mechanismen worden door overheden namelijk niet gerespecteerd of geïmplementeerd.
2. Breng de juiste mensen met elkaar in contact. Organisaties die mensenrechtenverdedigers beschermen en alternatieve media moeten gezamenlijke strategieën ontwikkelen. Een goed voorbeeld is hoe Hivos Latin America in het Nexos-programma met 40 partnerorganisaties werkt.
3. Versnel de processen. Internationale organisaties moeten hun capaciteit om te reageren op humanitaire crises vergroten. We hebben namelijk te maken met overheden die de wetten schenden die zij zelf in VN-verband hebben ondertekend.
4. Vergroot onze kennis. Fundamentalistische, religieuze bewegingen en populistische spelers moedigen anti-mensenrechten sentimenten aan. Dit is deels te danken aan onwetendheid en desinformatie. Om een tegenwicht te kunnen bieden, moeten we burgers informeren over dataverificatie, vrijheid, de openbare ruimte en democratie. Onderwijs is de beste bondgenoot in de strijd voor mensenrechten.
5. Zet mensen op de eerste plaats. Waar we ook wonen of welke taal we ook spreken, ongelijkheid, armoede en humanitaire crises moeten ons aan het hart gaan. Laten we mensen op de eerste plaats zetten. Laten we mensenrechtenschendingen veroordelen. Laten we opstaan en actie ondernemen.
6. Verander het verhaal. We moeten analyseren hoe we het onderwerp aanpakken en, indien mogelijk, ons verhaal veranderen. Dit zou deuren kunnen openen voor een dialoog met mensen die anders denken. Als we elkaar beter leren begrijpen, winnen we bondgenoten in de verdediging van mensenrechten.
Er is geen magische formule
Er is geen magische formule voor het oplossen van de migratiecrisis in Midden-Amerika. Maar, een coalitie van de willing en mensen met humanistische overtuigingen zou de regio uit het moeras kunnen trekken. Mensenrechtenorganisaties, alternatieve media en sociale bewegingen geven alles al. Zij zetten hun leven op het spel om aan de toekomst van de regio te werken. Nu is het de beurt aan iedereen. Wat doe jij om de crisis in Midden-Amerika te stoppen?
