De impact van Covid-19 op LHBTIQ-gemeenschappen
Van over de hele wereld krijgen we de verontrustende boodschap dat de achterstelling van LHBTIQ personen toeneemt door de coronapandemie. We zien zelfs dat bestaande stereotypen worden gebruikt om LHBTIQ’ers de schuld te geven van de pandemie. Dit vraagt om aandacht én om een reactie van Nederland en van de internationale gemeenschap.
We hebben de afgelopen periode onderzoek gedaan onder en met de LHBTIQ-gemeenschappen waar Hivos over de hele wereld mee samenwerkt. We willen niet alleen inzichtelijk maken wat de gevolgen van de pandemie zijn, maar ook laten zien waar nodig behoefte aan is.
Humanitaire hulp
LHBTIQ mensen hebben door expliciete afkeer of impliciete discriminatie té beperkt toegang tot noodhulp. Uitsluiting, vooroordelen en discriminatie door overheden en medewerkers van humanitaire organisatie blijft voortbestaan omdat de LHBTIQ-gemeenschap niet bij het opzetten en de distributie van hulp betrokken wordt.
Zo kan het zijn dat gevraagd wordt om officiële identificatiedocumenten bij het aanvragen van hulp, documentatie die transgender personen vaak niet kunnen verkrijgen. In andere gevallen worden voedselpakketten alleen uitgedeeld aan vrouwen in een gezin, een regeling waardoor homokoppels buiten de boot vallen.
Levensonderhoud
Veel mensen hebben minder inkomen door een (gedeeltelijke) lockdown. Door discriminatie komen LHBTIQ’s in veel landen al amper aan het werk. Dat is nu alleen maar toegenomen. Bovendien werken veel van hen in de informele sector en hebben zij geen sociale zekerheid als vangnet. Denk aan sekswerkers die niet aan het werk mogen en daardoor al hun inkomsten mislopen.
Economische ontwikkelingsprogramma’s bereikten LHBTIQ-gemeenschappen al niet voor de crisis. Dat geldt op dit moment helaas ook voor veel crisisherstelprogramma’s, die bovendien niet zijn afgestemd op de specifieke behoeften en omstandigheden van LHBTIQ personen.
Een veilige verblijfplaats
Veel mensen moeten in deze periode gedwongen thuiszitten en dat is voor veel LHBTIQ’s onhoudbaar. Zij kunnen niet anders dan bij hun families verblijven die hen hebben afgewezen vanwege hun seksuele oriëntatie of genderidentiteit of -expressie. Huiselijk en seksueel geweld nemen toe en raken met name jonge vrouwen en meisjes, en transgender, non-binaire en intersekse personen. We zien dat vooral lesbische en biseksuele vrouwen, en trans en intersekse mensen nu nog meer risico lopen hiervan het slachtoffer te worden.
Veiligheid en zekerheid
Een andere zorgelijke ontwikkeling is dat autoriteiten misbruik maken van de maatregelen en lockdowns om LHBTIQ-gemeenschappen nog meer te controleren en buiten te sluiten. Politieke en maatschappelijke leiders geven hen de schuld van de coronapandemie en gebruiken hen als zondebokken en afleiding voor hun mislukte beleid.
Dit zien we bijvoorbeeld bij (vluchtelingen)opvang voor LHBTIQ’s. Dat zijn plekken die vaak al onveilig waren en waar met regelmaat autoriteiten binnenvielen. Overheden misbruiken de coronamaatregelen om op dit soort plekken extra hardhandig op te treden.
Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten
Overheden halen geld dat oorspronkelijk bestemd was voor seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR) weg en wijzen het toe aan corona-bestrijding, waardoor SRGR-diensten wegvallen. Door een (gedeeltelijke) lockdown zijn er daarnaast praktische hindernissen ontstaan. Dat laatste geldt bijvoorbeeld voor de toegang tot en beschikbaarheid van hiv-medicatie, hormonen en anticonceptiemiddelen.
Wat is er nodig?
Volgens ons moet er gehandhaafd worden op niet-discriminerende regelgeving en er moet extra budget toegewezen worden aan de specifieke behoeften van LHBTIQ-personen. Denk aan voorziening in inkomen en steun in levensonderhoud, toegang tot voedsel en medische voorzieningen, veilige opvang en (mentale) gezondheidszorg.
Een deel van het werk van Hivos bestaat uit het vragen van aandacht voor de problemen die wij zien. Dat doen we ook als het hierom gaat. We delen onze zorgen met zoveel mogelijk beleidsmakers, politici en instanties. Als het specifiek om de overheden gaat die ons werk steunen, vragen we hen zich flexibel op te stellen als het om de besteding van hun budgetten gaat. Op die manier kunnen we snel en efficiënt samenwerken met lokale organisaties.
Maar, er moet niet alleen gekeken worden naar de korte termijn. We moeten juist kijken naar wat voor een (inter)nationale hulp geboden wordt op de lange termijn. Die hulp moet inclusief zijn. Alleen dan kunnen lokale organisaties werken aan het bestrijden van bestaande discriminatie en vooroordelen.
Help mee!
Wil jij samen met ons opkomen voor LHBTIQ-rechten wereldwijd? Steun dan nu ons werk als donateur.