Wij luiden de noodklok voor het klimaat

Op veel plekken in de wereld zijn de gevolgen van de klimaatcrisis juist voor gemarginaliseerde groepen en de allerarmsten het grootst, terwijl zij de minste verantwoordelijkheid dragen voor het veroorzaken ervan. Ze krijgen als eerste te maken met desastreuze effecten zoals overstromingen, hitte en voedselnood. Maar, ze hebben de minste middelen om zich daartegen te kunnen wapenen. Dat maakt de klimaatcrisis niet alleen een ecologische, maar ook een sociale en economische crisis.

Lokale oplossingen

Hivos is ervan overtuigd dat goed en effectief klimaatbeleid begint bij het betrekken van groepen die onevenredig hard worden getroffen door de klimaatcrisis. Niet alleen omdat het onze overtuiging is dat mensen zelf hun leven vorm moeten kunnen geven, maar ook omdat vooral jongeren, vrouwen en inheemse gemeenschappen wereldwijd vooroplopen als het gaat om het bedenken van effectieve oplossingen.

Lokale oplossingen hebben meermaals aangetoond beter te werken dan oplossingen geleid van buitenaf. Ze zijn simpelweg meer toegespitst op de lokale context en maken gebruik van lokale kennis. Dat is niet alleen gunstig voor het klimaat; als lokale gemeenschappen invloed hebben op besluitvorming zijn oplossingen inclusiever, duurzamer en komen ze de hele gemeenschap ten goede.

Uit gegevens blijkt echter dat lokale klimaatoplossingen geen plek krijgen in de mondiale aanpak van de klimaatcrisis. Slechts één van elke tien US dollar aan klimaatfinanciering gaat naar klimaatactie op lokaal niveau. En dat zien we niet alleen als het om financiering gaat. Huidige machthebbers – van politieke leiders tot beleidsmakers in internationale organisaties, komen vaak uit de rijkste en meest geïndustrialiseerde landen. Zij zijn het die beslissen over de klimaattransitie en kiezen welke initiatieven en oplossingen prioriteit krijgen. Dit moet veranderen.

Een nieuw programma voor klimaatrechtvaardigheid

Om aandacht te vragen voor klimaatrechtvaardigheid heeft Hivos samen met maatschappelijke organisaties World Wide Fund for Nature (WWF) Nederland, SouthSouthNorth, Slum Dwellers International, Akina Mama wa Afrika en Fundación Avina Amplifying Voices for Just Climate Action gelanceerd. Dit door het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken gefinancierde Power of Voices-programma biedt een platform voor burgers en gemeenschappen wiens leven direct wordt beïnvloed door klimaatverandering. Met het programma werken we in Brazilië, Bolivia en Paraguay, Indonesië, Kenia, Tunesië en Zambia.

Het programma geeft gemarginaliseerde groepen de ruimte om hun eigen oplossingen te creëren en een podium van waaruit ze klimaatdebatten, -beleid en -financiering op het hoogste niveau kunnen beïnvloeden om een klimaatbestendige en inclusieve transitie te bevorderen.

Een wereldwijde crisis

Stem geven aan lokale oplossingen is essentieel, maar niet voldoende. De klimaatcrisis kent geen grenzen en klimaatrechtvaardigheid betekent ook dat diegene die het meest verantwoordelijk zijn voor de klimaatcrisis actie moeten ondernemen. Dat Hivos ziet ook in de Amazone. Daar werken we samen met inheemse bewoners die vechten voor het behoud van hun leefgebied. In de Amazone worden mens en milieu verdrukt als nooit tevoren. Terwijl de bescherming van inheemse rechten cruciaal is voor het behoud van biodiversiteit en de strijd tegen klimaatverandering.

De voornaamste reden voor de ontbossing is de productie van rundvlees en soja voor de vee-industrie. De groeiende vraag vanuit Europa naar producten die ontbossing veroorzaken maken Europese bedrijven medeverantwoordelijk voor de verwoesting van de Amazone. Recent is gebleken dat ook Nederlandse banken, verzekeraars en pensioenfondsen leenden aan en belegden in bedrijven die betrokken zijn bij de ontbossing van het gebied.

Daarom voert Hivos ook hier actie om Europese en Nederlandse bedrijven en instellingen te wijzen op hun verantwoordelijkheid.

Het klimaatalarm

Ook jij kan in actie komen en aandacht vragen voor klimaatrechtvaardigheid. Doe mee met het landelijke Klimaatalarm op 14 maart. Dit alarm dat vlak voor de Tweede Kamerverkiezingen wordt georganiseerd door een brede groep maatschappelijk organisaties bestaat uit een stilstaande klimaatmars en het luiden van de noodklok voor het klimaat. Op meerdere locaties door heel Nederland zijn er programma’s met sprekers en in alle steden zal om 15.00u het alarm klinken.

Een eerlijk klimaatbeleid komt er niet vanzelf. Sluit je dus aan en roep de Nederlandse overheid op om met echte oplossingen te komen, in binnen- en buitenland.