Betere hulp voor lesbische, biseksuele en queer vrouwen in landelijk Kenia
“In de Keniaanse regio Mount Kenya hebben lesbische, biseksuele en queer (LBQ) personen te maken met veel geweld, ze leven continu in angst”, vertelt Sarah Kagendo, directeur van organisatie LEHA. “Ze denken dat ze geen rechten hebben, zelfs niet het recht om te leven.” LEHA neemt het voor hen op en bestrijdt discriminatie. Met steun van Hivos kon de organisatie uitbreiden, professionaliseren en nog meer activiteiten aanbieden.
In Kenia is het strafbaar om seks te hebben met iemand van hetzelfde geslacht. Daarnaast veroordelen de maatschappij en de kerk seksuele en genderdiversiteit. Sarah: “Het wordt gezien als iets immoreels dat is overgenomen van het westen, iets dat absoluut niet Afrikaans is.”
LBQ-personen lopen dan ook constant het risico opgepakt te worden als ze voor hun geaardheid uitkomen of niet aan het heteronormatieve plaatje voldoen. “Zij zijn bang voor de politie en doen daarom bijna nooit aangifte van geweld. Ze willen niet dat iemand weet dat ze lesbisch, biseksueel of queer zijn. Ze sluiten zich op in hun huizen en komen weinig in contact met de buitenwereld. Door alles wat ze hebben meegemaakt, zijn er vaak psychische problemen waarover ze met niemand kunnen praten.”
Terugvechten
Sarah richtte LEHA op in 2015. “Dit was mijn manier om terug te vechten. Ook ik ondervind mijn hele leven al veel discriminatie en geweld door mijn voorkomen. Tijdens mijn studententijd wilden mensen altijd weten of ik vrouw of man was en werd ik slecht behandeld. In 2015 had ik een sollicitatiegesprek voor een baan als sociaal werker. Toen ik het kantoor binnenkwam en de HR-medewerker me zag, zei hij: ‘Het maakt me niet uit of je gekwalificeerd bent voor deze functie, je kunt hier niet werken. Ik wil dit sollicitatiegesprek niet eens met je doen.’ Op dat moment brak ik. Ik wilde dolgraag werken, maar kreeg de kans niet.”
Gelukkig ontmoette Sarah andere mensen die tegen dezelfde problemen aanliepen. “Samen startten we LEHA, oorspronkelijk een zelfhulpgroep om te praten over de dingen die we meemaakten.” Inmiddels is LEHA uitgegroeid tot een organisatie waar LBQ-personen leren over hun rechten. “Bijvoorbeeld over clausules in de wet die ze kunnen gebruiken om zichzelf te verdedigen. We zetten LBQ-personen in hun kracht door hen te informeren en te onderwijzen, zodat ze beter voor zichzelf kunnen opkomen.”
Daarnaast organiseert LEHA psychosociale hulpgroepen, werkt de organisatie aan betere toegang tot de arbeidsmarkt en tot goede gezondheidszorg en wordt er onderzoek gedaan. “Ook bieden we diensten aan op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid, zoals gezinsplanning, het testen op en behandelen van soa’s en het vaststellen van baarmoederhalskanker en borstkanker.”
Hij zei: ‘Het maakt me niet uit of je gekwalificeerd bent voor deze functie, je kunt hier niet werken. Ik wil dit sollicitatiegesprek niet eens met je doen.
Professionele groei
Met steun van ons Voice-programma kon LEHA zich vanaf 2019 ontwikkelen tot een volwassen organisatie. “We doen ons werk nu in 5 in plaats van 2 districten. We hebben 15 mensen uit de gemeenschap opgeleid die de LBQ-gemeenschap in de verschillende districten voorlichten. Dit zijn LBQ-personen die leiderschapskwaliteiten hebben, graag willen leren en goed in staat zijn anderen te mobiliseren. Zo creëren we een sneeuwbaleffect. Er zijn nu al 400 mensen bij ons aangesloten.”
Daarnaast is de organisatie geprofessionaliseerd. “We hebben nu geld om te investeren in de structuur van LEHA. Denk aan een beter boekhoudsysteem dat onze financiële rapportages enorm heeft verbeterd. Ook hebben we meer mensen aangenomen en is de HR nu beter op orde.”
Psychische support
Daarnaast kan LEHA dankzij Voice verschillende vormen van psychische hulp aanbieden. “Onze gemeenschap heeft zoveel ellende meegemaakt dat ze vaak in de knoop zitten met zichzelf. Mensen durven alleen geen hulp te zoeken, want daar rust een taboe op en ze weten niet hoe een psycholoog of psychiater over hen denkt. Wij bieden nu groeps- en individuele sessies aan met LBQ-vriendelijke psychologen.
Ook bieden we yoga, meditatie en taekwondo aan, zodat mensen meer gaan bewegen. Vaak hebben ze last van depressie en stress en komen ze moeilijk van de bank. Door te bewegen kunnen zij stress beter reguleren. Ten slotte kunnen mensen ook schildertherapie bij ons volgen. Ze schilderen wat ze voelen en praten er met elkaar over.”
Een stabiele basis
Sarah stelt dat Voice een enorme boost heeft gegeven aan de ontwikkeling van LEHA. “Dit was de eerste keer dat we zo’n grote financiering kregen. Hierdoor hebben we als organisatie kunnen groeien en weten we nu wat we waard zijn. We praten veel makkelijker met andere donoren en weten beter hoe we hen kunnen overtuigen ons te steunen. Dit geeft ons het vertrouwen dat we in de toekomst nog veel meer LBQ-mensen kunnen bereiken. En er zo voor kunnen zorgen dat steeds meer mensen veilig zichzelf kunnen zijn, ongeacht seksuele of gendervoorkeur.”
