Bouwen aan een divers Bolivia
Door Tanja Lubbers, Regionaal Directeur van Hivos Latijns-Amerika
Ik kwam aan in La Paz, Bolivia, op een koude nacht begin juni. Landen op 4300 meter hoogte, bovenop de Andes, blijft magisch: de ijle lucht, de stille kabelbanen en beneden de stad die zelfs om vier uur ’s ochtends bruist van leven. Sommigen waren al aan hun dag begonnen; anderen nog lang niet klaar. Lange rijen auto’s wachtten op brandstof – een grimmige herinnering aan de aanhoudende economische en politieke crisis.
Pride Month bracht mij naar Bolivia, een belangrijk moment voor ons werk rond LHBTIQ+ rechten. Als onderdeel van de coalitie Adelante Bolivia zet Hivos zich in voor gelijkheid van de LHBTIQ+ gemeenschap.
Tijdens mijn verblijf had ik de eer een tweede samenwerkingsovereenkomst te ondertekenen met de Boliviaanse ombudsman, gericht op het monitoren van de voortgang van LHBTIQ+ beleid. Aanleiding daarvoor was een onderzoek uit 2022, waaruit bleek dat 53 procent van de ondervraagden in het afgelopen jaar te maken had gehad met discriminatie. Vooral in de toegang tot gezondheidszorg, onderwijs en werk blijkt sprake van structurele ongelijkheid.
Crisis en spanningen
Sinds 2023 kampt Bolivia met ernstige tekorten aan brandstof en financiën. De gevolgen zijn zichtbaar: inflatie, protesten en zelfs dodelijke incidenten. Nu de verkiezingen in augustus naderen, nemen de spanningen toe. Die instabiliteit vormt een bedreiging voor de moeizaam geboekte vooruitgang in het LHBTIQ+ beleid.
Juist daarom heeft Adelante Bolivia geholpen bij de oprichting van een nationaal coördinatiemechanisme voor LHBTIQ+ organisaties. Daarin werken maar liefst 19 nationale en lokale netwerken samen. Ze stemmen strategieën af, organiseren Pride-protesten en waken over de veiligheid van hun gemeenschappen in deze onrustige tijd. Bemoedigend is dat steeds meer lokale overheden zich als bondgenoot opstellen. Tijdens mijn bezoek ontmoetten we de hele groep en deelden zij onder meer hun plannen voor de Pride March eind juni.
Ruimte voor expressie en verandering
Via Adelante Bolivia stellen we ook kleine fondsen beschikbaar voor artivisme en onderzoeksjournalistiek. We bezochten uiteenlopende projecten die dankzij deze ondersteuning tot stand kwamen: van queer filmfestivals en verhalenbundels tot Pride-anthems, Afro-Boliviaanse muziek en dans, en Inheemse uitingen waarin genderdiversiteit centraal staat. Zulke initiatieven openen onze ogen en reiken verder dan de LHBTIQ+ gemeenschap.
De kracht van bewegingen
Bij Hivos geloven we in de kracht van bewegingen. Discussie en meningsverschil horen daarbij, zoals ik merkte tijdens de bijeenkomsten die ik bijwoonde. Maar juist die confrontatie met verschillende stemmen zorgt voor groei. Daarom blijven we ons inzetten voor een Bolivia – en een wereld – waar diversiteit niet alleen wordt gerespecteerd, maar ook gevierd.
Dit werk is mogelijk dankzij de steun van onze donateurs. Eerder boekten we al successen met Adelante in Zuid-Amerika. Zo trainden we 420 leiders uit de LHBTIQ+ gemeenschap om beleid te beïnvloeden en hun rechten te verdedigen. Ook droegen we bij aan 45 beleidsmaatregelen en wetsvoorstellen die gelijkheid bevorderen.
