De positie van lesbische sekswerkers in Indonesië versterken
In Indonesië werken veel lesbische vrouwen noodgedwongen in de prostitutie. Wij hielpen de Indonesische organisatie Ardhanary Instituut hun leven te verbeteren. Directeur Sri Agustine: “Vaak zijn zij weggelopen van huis omdat ze daar niet geaccepteerd worden en niet veilig zijn. Ze moeten dit werk doen om te overleven.”
Het leven voor lesbische vrouwen in Indonesië is allesbehalve makkelijk. “Wat veel voorkomt zijn ‘corrigerende verkrachtingen’”, vertelt Sri. “De familie denkt dat lesbische vrouwen ‘genezen’ als ze seks hebben met een man. Ze worden dan verkracht door hun vader, broer of een mannelijke sekswerker. Deze vrouwen ondergaan een verschrikkelijk lot en zijn vaak genoodzaakt te vluchten. Zonder opleiding of geld belanden ze vaak in de prostitutie.”
Eenmaal sekswerker blijven de vrouwen het slachtoffer van veel geweld. Sri: “Prostitutie is strafbaar en een relatie met iemand van hetzelfde geslacht is uit den boze. De politie doet regelmatig huiszoekingen, waarbij agenten deze vrouwen seksueel intimideren of zelfs verkrachten. Als vrouwen dit aangeven bij de politie, krijgen ze te horen dat het onmogelijk is dat ze zijn verkracht: ze zijn sekswerker en het is hun werk.”
Ook is het voor lesbische vrouwen veel lastiger om toegang te krijgen tot goede gezondheidszorg. “Als zij bijvoorbeeld een soa oplopen en naar het ziekenhuis gaan, worden ze uitgescholden. Het ziekenhuispersoneel wil hen vaak niet eens helpen. Dit zijn traumatische ervaringen die ertoe leiden dat veel vrouwen niet meer naar ziekenhuizen of andere instanties durven te gaan.”
Advocaat voor lesbische, biseksuele en trans personen
Sri heeft het Ardnahary Instituut opgericht in 2005. De organisatie bevordert de rechten van LBT-personen en strijdt tegen discriminatie op basis van seksuele geaardheid. “Het is in Indonesië erg lastig om je werk als LBT-activist openlijk uit te voeren. Daarom ben ik rechten gaan studeren en advocaat geworden voor de LBT-gemeenschap. Dat werk kan ik in het openbaar doen, want mijn eigen geaardheid is niet van belang. Als me gevraagd wordt of ik lesbisch ben, zeg ik: dat is irrelevant voor deze zaak.”
Bouwen aan een gemeenschap
Met steun van ons Voice-programma voerde Sri een project uit waarin 15 lesbische sekswerkers in een gemeenschap in Oost-Jakarta werden opgeleid. “We hebben hen geleerd dat ze recht hebben op zorg van ziekenhuizen en andere instanties. Nu kunnen zij andere lesbische vrouwen bijstaan als ze naar het ziekenhuis moeten. Ook hebben we hen opgeleid tot juridische medewerkers. Want als je de wet kent, kun je andere vrouwen bijstaan als zij aangifte willen doen bij de politie. Het zijn geen echte advocaten, maar de politie accepteert hun expertise wel.” De 15 vrouwen zijn nu in staat verder te bouwen aan een gemeenschap voor lesbische sekswerkers. “Zo krijgen zij een plek om hun problemen te delen, zich te informeren en te vechten voor hun rechten.”
Lesbische sekswerkers in Indonesië ervaren verschillende lagen van discriminatie. Binnen de groep sekswerkers worden ze gediscrimineerd vanwege hun seksuele voorkeur en vanuit de LBT-beweging vanwege hun beroep. “Om ervoor te zorgen dat ze aansluiting vinden, hebben we toenadering gezocht tot de LBT-beweging. We geven hen informatie over de achtergrond van de sekswerkers. Dat zij niet uit vrije wil sekswerker zijn geworden, maar slachtoffer zijn van de manier waarop er met LBT-personen wordt omgegaan. Er is nu meer begrip, waardoor sekswerkers makkelijker kunnen deelnemen aan activiteiten van de LBT-beweging. Zo vergroten we hun netwerk en staan zij sterker.”
Kennis is macht
Sri weet uit eigen ervaring hoe zwaar het leven van een lesbische vrouw in Indonesië kan zijn. Ook zij liep weg vanwege huiselijk geweld en zwierf een tijd op straat. “Maar ik heb altijd geloofd dat ik door kennis op te doen mijn leven en dat van andere vrouwen zou kunnen veranderen.”
Sri spaarde geld om te studeren door in fabrieken te werken. “Ook kreeg ik hulp van andere activisten. Van hen heb ik veel geleerd over gender en seksualiteit en zij hebben financieel bijgedragen aan mijn studie. Ik hoefde niks terug te betalen, maar dan moest ik wel bijdragen aan de studie van in ieder geval één andere lesbische vrouw. Dit heeft mij weer geïnspireerd om andere vrouwen te helpen. Kennis is macht. Door te studeren of kennis op te doen, kunnen we voor onszelf opkomen, onze wensen verwoorden, ons leven veranderen en de armoede ontvluchten.”
