Hoe vrouwelijke leiders de weg vrijmaken voor verandering
“Ons werk is hard nodig, want in veel landen neemt de onderdrukking van jonge vrouwen toe.” Het zijn de woorden van de bevlogen feminist en mensenrechtenexpert Lucy Minayo. Zij leidt vanuit Kenia ons grote programma We Lead. “We werken met inspirerende vrouwelijke leiders aan verandering. Zij geloven niet in grenzen en zien geen beperkingen. Ze zijn ervan overtuigd dat we er in onze generatie voor kunnen zorgen dat iedereen toegang heeft tot seksuele en reproductieve gezondheid en rechten.”
Wereldwijd krijgen de rechten van jonge vrouwen niet genoeg aandacht. Zo krijgen zij vaak geen seksuele voorlichting, waardoor ze geen weloverwogen beslissingen kunnen nemen. Lucy maakte de gevolgen toen ze jong was van dichtbij mee. “Toen ik in Kenia op de lagere school zat, stierf een meisje dat een paar klassen hoger zat. Zij had geprobeerd abortus te doen. Ik begreep niet wat abortus was en niemand in de school nam de tijd om het mij en mijn klasgenoten uit te leggen. Terwijl het juist een kans was voor de school om ons te onderwijzen over seks en seksualiteit. Het ontbreken van dit soort informatie leidde tot het overlijden van dit meisje. Zij spookt nog elke dag door mijn hoofd en is de reden dat ik me met hart en ziel inzet voor verandering.”
Ik wil ervoor zorgen dat vrouwen in de generaties na mij niet in zo’n gevaarlijke samenleving hoeven te leven.
Lucy ziet ook de onderdrukking van jonge vrouwen in veel landen toenemen. “Bijvoorbeeld door het strafbaar maken van onder meer abortus, seksuele en genderdiversiteit en seks voor het huwelijk of zonder getrouwd te zijn. Ook neemt de vrijheid die LBTI-personen hebben om zichzelf te zijn steeds verder af. We hebben dat helaas van dichtbij moeten meemaken: afgelopen jaar is in Guatemala een activiste vermoord van een transgenderorganisatie die deel uitmaakt van ons programma.”
Communities of Action
In ons vijfjarig programma We Lead versterken we de positie en invloed van jonge, gemarginaliseerde vrouwen. Dat doen we in negen landen in het Midden-Oosten, Centraal-Amerika en Afrika.
“We hebben het afgelopen jaar in elk land ontzettend hard gewerkt aan de oprichting van zogeheten Communities of Action”, vertelt Lucy. “Deze bestaan uit acht tot zestien organisaties van en voor jonge vrouwen die strijden voor seksuele en reproductieve rechten van de LBTI-gemeenschap, gehandicapte vrouwen, ontheemde vrouwen en vrouwen met hiv. Omdat deze vaak jonge organisaties nauwelijks financiering krijgen, helpen wij hen met bijvoorbeeld juridische expertise, zodat zij hun organisaties kunnen ontwikkelen en versterken. Ook verbinden we hen aan onderzoeksinstituten en kunstenaars die mensenrechten bevorderen via onder meer film, theater en kunst. We zorgen dat de organisaties steeds meer munitie krijgen om hun strategie uit te stippelen en op steeds grotere schaal te pleiten voor hun rechten.”
Vrouwelijke leiders aan het roer
Elke Community of Action heeft een vrouwelijke leider. “Dit zijn enorm energieke, creatieve en inspirerende rolmodellen”, vertelt Lucy enthousiast. “Zij vormen echt de drijvende kracht achter het werk van We Lead. Wat ik zo bijzonder aan hen vind, is dat zij geen beperkingen zien. Ze strijden voor de mensenrechten van alle jonge, gemarginaliseerde vrouwen over de hele wereld. Ze zijn ervan overtuigd dat we er in onze generatie voor kunnen zorgen dat iedereen toegang heeft tot seksuele en reproductieve gezondheid en rechten.”
De vrouwelijke leiders die Lucy inmiddels heeft ontmoet, maakten indruk op haar. “In een van de We Lead-landen in Afrika staat een jonge lesbische vrouw aan het roer, die trots uitkomt voor haar seksuele identiteit. Terwijl homoseksualiteit daar verboden is. Zij neemt elke dag opnieuw een risico door zichzelf te zijn. Maar ze verbergt zich niet, ondanks de context van haar land.” Ook ontmoette Lucy de leider in een van de andere Afrikaanse landen binnen ons programma. “Zij is een sterke en gedreven pleitbezorger voor de rechten van vrouwen met hiv. Ze is letterlijk naar elke VN-bijeenkomst geweest die je maar kunt bedenken en praat veel met parlementariërs.”
Lucy ziet deze vrouwen als de aanjagers binnen het programma. “Met hun contacten en vermogen om mensen te inspireren, verbinden zij de jonge organisaties. Zo ontstaat er in ieder land langzaam een echte beweging van jonge vrouwen die strijden voor hun rechten.”
Het tij keren
De komende jaren hoopt Lucy met het werk van We Lead te kunnen aantonen dat het loont om in te investeren in dit soort vrouwengroepen. “Dat we hiermee hun capaciteit opbouwen zodat zij zélf echte verandering teweeg kunnen brengen. Ik wil ervoor zorgen dat vrouwen in de generaties na mij niet in zo’n gevaarlijke samenleving hoeven te leven, zonder informatie, zonder toegang tot gezondheidszorg, zonder steun of solidariteit en zonder kennis van hun lichaam. Ik wil het tij keren.”
Cijfers
- Bijna 1 op de 3 vrouwen krijgt in haar leven te maken met seksuele intimidatie of geweld.
- Elke minuut krijgt ergens op de wereld een jonge vrouw hiv.
- Jonge vrouwen tussen de 15 en 24 lopen twee keer zoveel risico om hiv te krijgen als jonge mannen.
Bron: UN Women
