Deze 3 regisseurs maken films met gevaar voor eigen leven
Het International Queer & Migrant Filmfestival (IQMF) dat van 4 tot 8 december in Amsterdam plaatsvindt, vertoont films die gaan over een meer diverse en inclusieve samenleving. Een onderdeel van het festival is de IQMF Academy, waar jonge internationale filmmakers deelnemen aan workshops. Hivos nodigde drie filmmakers uit voor deze academie.
Ze komen uit Colombia, Tunesië en de Filipijnen. Landen waar alles dat niet heteronormatief is, maar moeilijk geaccepteerd wordt en er zelfs voor kan zorgen dat je in de gevangenis belandt. Human-partner Hivos betaalde voor een reis naar Nederland, waar de makers meedoen aan de IQMF Academy.
De Academy is er op gericht om filmmakers vaardigheden bij te brengen die hen helpt bij het produceren van hun korte film of documentaire met queer & migrant gerelateerde onderwerpen en om een netwerk op te bouwen in het internationale filmfestivalcircuit. Aan het einde van de week kunnen ze een filmplan pitchen en een geldbedrag van duizend euro winnen.
Cha Roque (34)
Woont in Manilla, Filipijnen
Cha werkt als freelance filmmaker en maakt daarnaast persoonlijke films over haar ervaringen als lesbische moeder op de Filipijnen. Zo maakte ze de documentaire ‘What I would’ve told my daughter if I knew what to say back then’. Toen haar dochter drie jaar oud werd, had ze uit de kast willen komen. Dat ze lesbisch was werd echter door iemand anders aan haar dochter verteld. In de documentaire komt ze opnieuw uit de kast, in haar eigen woorden.
Een andere documentaire van haar hand is ‘Slay’, over een homoseksuele, trans-androgiene artiest uit de Filipijnen en de discriminatie die hij dagelijks ervaart. “De Filipijnen lijken tolerant, maar homoseksualiteit wordt niet geaccepteerd. Daarnaast zijn er hoge verwachtingen vanuit families: als je gay bent dan wordt er verwacht dat je geen familie zal krijgen en dus je familie financieel moet voorzien.”
Op de Filipijnen is de grootste uitdaging voor Cha om haar films gefinancierd te krijgen, daarom betaalt ze haar films vooral uit eigen zak of via crowdfunding. Maar er is een verandering gaande: “Momenteel wordt er gepraat over een anti-discriminatie wet op de Filipijnen, die zou ervoor moeten zorgen dat holebi’s en transgenders beschermd worden. De groep van transgendervrouwen lijdt op dit moment het meest aan geweld.”
Op dit moment is Cha bezig met een script voor een fictiefilm. Op het IQMF hoopt ze vooral nieuwe connecties te kunnen maken en dieper in te gaan op de problemen die in de films worden benoemd. “Het bijzondere aan het IQMF is dat het kunst en activisme combineert, dat doen niet veel festivals.”
Bassem Ben Brahim (24)
Woont in Tunis, Tunesië
In Tunesië is het verboden om homoseksueel te zijn. Bassem maakte daar de film ‘Chromophobia’ over. In de stopmotion animatiefilm vertelt hij verhalen uit de gay-community in Tunesië, bijvoorbeeld over homoseksuelen die worden opgepakt en vastgezet.
Bassem doet een master in cinema aan een universiteit in Tunesië. Zijn film kon hij niet zomaar aan iedereen laten zien, gelukkig steunde zijn docent hem wel. Daar had hij mazzel mee, want die maakte al eerder ook een film over LGBT in Tunesië. “Mijn familie heeft de film niet gezien, en op geen enkel filmfestival in Tunesië is mijn film geaccepteerd, terwijl die wel op twintig festivals in het buitenland draait.”
Het maken van ‘Chromophobia’ was voor Bassem als therapie. Zijn volgende film, die hij zal pitchen op het IQMF gaat over discriminatie van homoseksuelen in de islamitische wereld. Over het IQMF zegt hij: “Het is een heel grote kans voor mij dat ik mijn nieuwe film kan pitchen. Daarnaast is het fantastisch om mensen te ontmoeten die net als ik bezig zijn met LGBT-rechten en cinema.”
‘Chromophobia’ is te bekijken in het programma ‘The rising stars of the IQMF Academy’ op woensdagmiddag.
Daniel Mateo Vallejo (25)
Woont in Medellín, Colombia
Vorig jaar maakte Daniel zijn afstudeerfilm ‘The Grey Zones’, over een homoseksuele man die in afwachting is van zijn hiv-test. De film was gebaseerd op verschillende eigen ervaringen met zo’n test en de onzekerheid die dat met zich meebrengt. Na afloop kwamen heteroseksuele medestudenten naar hem toe. “Ze vertelden me dat ze zich herkenden in gevoelens die de hoofdpersoon had. Dat is precies wat ik wil bereiken met mijn films: dat ik menselijke thema’s aansnijd die iedereen meemaakt.”
Daniel is als homoseksuele filmmaker niet zozeer bezig met het creëren van acceptatie van alles wat niet heteronormatief is. Het gaat er hem om dat, als je ervoor openstaat, je de realiteit van anderen kan zien en dat er een dialoog ontstaat. “Colombia is heel erg conservatief, de Colombiaanse cultuur staat tolerantie enorm in de weg. Daarom vind ik het zo belangrijk om andere verhalen te vertellen.”
Met zijn familie heeft Daniel naar eigen zeggen geluk, thuis hoeft hij zijn homoseksualiteit niet te verhullen. Maar in zijn vriendenkring ziet hij dat het vaak anders is, dat mensen niet voor hun geaardheid uit kunnen komen of thuis verstoten worden. Na zijn afstuderen ondertekende Daniel met een groep makers een manifest voor een nieuwe Colombiaanse Queer Cinema.
Op het IQMF zal hij geen film pitchen, omdat hij bezig is met de montage van zijn laatste project, ‘Antes de las cosas’ (vrij vertaald: voor de dingen). Op het festival hoopt Daniel vooral nieuwe inzichten te verkrijgen over hoe het is om queer te zijn in andere delen van de wereld. “Het festival geeft de kans om samen na te denken over wat we maken en waarom we dat doen.”
‘The Grey Zones’ is te bekijken in het programma Queer Lovers & Internal Struggles op vrijdag 6 en op zaterdag 7 december.
Dit interview werd gepubliceerd op de website van Human.