Een nieuw feministisch geluid in Niger
“Op papier worden onze mensenrechten erkend in beleid en wetten, maar het probleem zit in de uitvoering”, zegt Rahinatou Moussa Souna. “Als activisten is het onze taak om beleid en goede intenties om te zetten in realiteit.”
Rahinatou leidt in Niger het werk van het We Lead-programma van Hivos, een vijfjarig project dat in negen landen werkt aan de verbetering van seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR) van jonge vrouwen en meisjes. Rahinatou was recent in Nederland voor de opening van Testimonies of Change, een tentoonstelling van studenten van de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunst (KABK).
Van momentum naar movement
Meisjes en vrouwen in Niger hebben te maken met veel barrières. Volgens cijfers van UNICEF kan slechts 14 procent van de vrouwen lezen en schrijven. Terwijl 42 procent van de mannen dat kan. Een verschil dat veel zegt over de positie van vrouwen in de samenleving. Toch ziet Rahinatou kansen.
Met de komst van social media krijgen jonge vrouwen de kans om zich uit te spreken. Ze delen hun mening over de autonomie over hun eigen lichaam en hun recht om te bepalen of ze kinderen willen of niet. Ook het onderwijssysteem boekt vooruitgang. “Met de introductie van seksuele voorlichting in scholen, zien we dat vrouwen meer zelfvertrouwen krijgen.” Het We Lead-programma wil dit sociale momentum omzetten in structurele verandering. “In de Maradi regio hebben we een bondgenoot gevonden in de gouverneur. Hij is de eerste persoon in zo’n positie die zich openlijk uitspreekt voor de rechten van jonge vrouwen en meisjes.”
Politie als partner tegen geweld
Naast vooruitgang op lokaal niveau, werkt Hivos in Niger ook op nationaal niveau. “Op Wereldvrouwendag organiseerden we een rondetafelgesprek tussen de politie en jonge vrouwen”, vertelt Rahinatou. Het forum gaf jonge vrouwen de kans hun verhaal te doen over hun veiligheid en in het bijzonder gendergerelateerd geweld. De nationale politie gaat de handhaving van dit geweld verbeteren. “Ze werken aan een campagne om agenten te trainen om dit soort zaken op een gevoelige en veilige manier aan te pakken.”
Trainen van zorgprofessionals
Om het systeem te veranderen, werken we niet alleen met overheidsinstanties. Een belangrijk onderdeel van ons werk is gericht op zorgprofessionals. Zo geven we workshops over stigma en discriminatie voor geneeskundestudenten. Op deze manier betrekken we toekomstige doktoren en maken we hen bewust van de uitdagingen en discriminatie die jonge vrouwen in Niger ondervinden.
Als een vrouw met een beperking, weet Rahinatou als geen ander hoe ingrijpend discriminatie kan zijn. Toen ze twee maanden oud was, kreeg ze polio. Daar hield ze een fysieke handicap aan over. “Als het over gezinsplanning gaat, worden vrouwen zoals wij niet betrokken”, vervolgt Rahinatou. “De meeste seksuele gezondheidsklinieken zijn niet eens toegankelijk voor vrouwen met een beperking. Van ons wordt niet verwacht dat we seks hebben. Meestal komen vrouwen zoals ik terecht in gedwongen huwelijken, vaak met mannen die ook een handicap hebben of die door de maatschappij als ‘minder’ worden beschouwd.”
Rahinatou is optimistisch over de toekomst. “We zien meer en meer jonge vrouwen die zichzelf feminist noemen. Dat is een positieve verandering, zeker onder jonge meiden.”
Met We Lead versterken we de positie en invloed van jonge vrouwen wereldwijd. We richten ons specifiek op de seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR) van meisjes en jonge vrouwen met hiv, die ontheemd zijn en die kwetsbaar zijn en gediscrimineerd worden vanwege hun seksuele en/of genderidentiteit.
Tekst: Mickey Andeweg
